Les 1
Dit is een mooie les om op gang te komen.
- Print onderstaande versjes uit ‘Koning baby’, of een andere bundel die je aanspreekt. Het is leuk meegenomen als het mooi geïllustreerd is.
- Lees samen met de leerlingen die gedichten door. Neem er 2 tot 5 met een heel verschillende inhoud. Bijvoorbeeld ‘koning baby’ en ‘Ver vriendje’…
- Bespreek dan n.a.v. de gedichten een aantal emoties (als dankbaar, vrolijk, verrast, jaloers…hoeft niet gelijk heel zwaar te zijn) en wat die bij leerlingen oproepen aan associaties, verhalen, herinneringen. Coachingskaarten van lekker-in-je-vel, zie http://www.lekker-in-je-vel-spel.nl/ zijn hierbij ook een geweldig hulpmiddel.
- Vraag dan aan de leerlingen welke kleuren ze bij bepaalde gevoelens en emoties zouden kiezen. Dat is voor iedereen anders.
- Laat dan de leerlingen een gedicht kiezen en laat ze woorden, zinnen, strofes en de illustratie kleuren met de kleuren die zij daarbij vinden passen.
- Zorg dat ze daarbij niet teveel samen doen, maar hun eigen keuzes maken.
- Vergelijk de werkstukken als de leerlingen klaar zijn. Hebben bepaalde leerlingen hele andere keuzes gemaakt? Zitten er binnen het gedicht veel verschillende kleuren? Zijn er kleuren die in de groep veel zijn gebruikt?
Het is een mooie opwarmer om zelf iets te gaan schrijven en laat ook zien dat lezen een persoonlijke ervaring is. Dat je bij een gedicht hetzelfde kunt ervaren als een ander, maar ook iets heel anders.
Koning baby is een bundel die ik zelf geschreven en geïllustreerd heb en is te krijgen op Bol.com
Les 2 Kopiëren en omlijnen…
Een mooie aanvulling op de vorige les, is deze:
- Kopieer diverse pagina’s uit een boek dat de leerlingen aan het lezen zijn of dat ze aanspreekt.
- Geef iedere leerling een kopie van hetzelfde blad.
- Laat ze individueel woorden, zinnen en/of delen van zinnen omcirkelen.
- Laat ze dit grafisch zo mooi mogelijk doen.
- Dit maakt samen het gedicht.
- Laat de leerlingen genieten van de resultaten en de verschillen.
- In de bovenbouw kan dit ook met een Engels boek… extra spannend. Engelse woorden en combinaties.
Dit is een leuke variant op het magneetbord met losse woordjes waarmee je ook fraaie poëzie, intuïtief en in groepjes of zelfstandig kan maken.
Hier nog een foto van mijn kast…leuke decoratie of extra opdracht…
Les 3 een elf maken
Een elf is ook leuk om mee te beginnen. Een elf over een dier is erg leuk omdat dat bij kinderen vaak erg tot de verbeelding spreekt.
- Een elf heeft elf woorden.
- Kies 1 woord, bijvoorbeeld een dier en schrijf dat op.
- Schrijf onder dat ene woord nu 2 woorden ter aanvulling van dat eerst woord, bijvoorbeeld: Poes, lief, zacht…of juist: Poes, krabben, kreng…
- Nu volgen 3 woorden die met het dier te maken hebben. Wat kun je nog meer over dit dier vertellen?
- Op de vierde regel komt een zin met 4 woorden.
- Op de laatste regel staat 1 sterk slotwoord, als uitsmijter, als verassing…
- Dan een leuke tekening van het dier erbij.
Les 4 Een rondeel maken
Deze les staat ook uitgewerkt onder de lessen: Herdenken, hoe doen we dat? De school heeft het monument van de Grenadiers en Jagers geadopteerd. De school neemt dus jaarlijks deel aan de herdenkingen. Het is traditie dat onze leerlingen hier heel stoer hun gedichten voorgedragen. En dat is niet niks. Er is hooggeëerd publiek. Zelfs de Haagse burgermeester is er ieder jaar bij.
Dan moet je dus goed voorbereid zijn. Hierbij een stappenplannetje voor het maken van een gedicht. Door te klikken op de blauwe woorden kun je de werkbladen downloaden. We starten met een brainstorm via de zintuigen over een onderwerp of herinnering.
Die brainstorm gebruiken we voor het maken van lijstje. Wat heb je ervaren met je zintuigen? Wat dacht je erbij? Hoe voelde het?
En dat lijstje is een houvast om het gedicht uiteindelijk vorm te geven (in dit geval een rondeel)
En lijst tot slot je gedicht mooi in. Alle voorbeelden hierboven zijn te downloaden door op de blauwe teksten ernaast te klikken. Meer over herdenken met de Grenadiers en Jagers, zie het blog hierover…
Les 5 enzovoort
Na wat eenvoudige vingeroefeningen is het leuk meer te vertellen over rijm, rijmschema’s en versvormen. Een geweldig boekje hierbij is ‘Kat in t bakkie, rijmen is n makkie’, van Hans Kuyper. Voor de belachelijk lage prijs van bijna 5 euro bij Bol.com.
Zie link! 
En als je dan een beetje kunt rijmen en dichten maak je een mooie gedichtenposter…
Deze mooie boom met gedicht is van een oud leerling van mij Brahma Behrend.
Als toetje nog een prachtig lesmateriaal van SKEP, nu http://www.poeziepaleis.nl . Ze hebben mooi lesmateriaal op hun site. Deze PDF is wat ouder maar gebruik ik nog steeds. Ook de links naar de filmpjes zijn nog actueel en heel mooi. poezielessen_bovenbouw
Veel activiteiten en lesmateriaal staan op:
http://www.gedichtendag.com
Voor poëziefanaten is dit ook een mooie site:
http://www.poezieweek.com/
En als je dan zo lekker bezig bent met een groep leerlingen is een bundel maken over een thema ook heel mooi als afsluiting. Een bundel kun je maken met een groep, waardoor de leerlingen ook meer naar het werk van een ander gaan kijken, over een thema, of over een heel tijdsbestek. Dat laatste heb ik gedaan met de prinsessentekeningen van mijn dochter Emma. Zie hieronder, als voorbeeld en inspiratie te downloaden.
Veeeel poëzieplezier!
[…] opschrijven? Hoe geeft u hier woorden aan? Hoe doet uw kind dat? U kunt gratis aan de slag met de poëzielessen op deze website. Voor meer mooie creatieve schrijfopdrachten om zinnen te maken van gedachten is het […]